سرمایه در گردش (Working Capital) در طرح توجیهی یک پروژه، معمولاً به موجودی نقدینگی و دارایی‌های جاری اشاره دارد که شرکت یا سازمان برای روان و پیوسته کردن فعالیت های عملیاتی خود به آن نیاز دارد. این سرمایه معمولاً برای پرداخت هزینه های روزمره، خرید مواد اولیه و تجهیزات مورد نیاز، پرداخت دستمزد و دیگر تعهدات مالی کوتاه مدت استفاده می‌شود.
در طرح توجیهی، دو نوع سرمایه در گردش مورد بررسی قرار می‌گیرد:
تعیین میزان سرمایه در گردش در طرح توجیهی این امکان را می‌دهد تا نیازهای مالی کوتاه مدت پروژه را تشخیص داده و از جمله هزینه‌ها و درآمدهای آن در طول دوره بهره‌برداری مورد بررسی قرار دهد. اینکه چه مقدار سرمایه در گردش در طرح توجیهی نیاز است معمولاً به عواملی مانند نوع فعالیت، مقیاس کسب و کار و نیازهای مالی متغیر است.
محاسبه سرمایه در گردش معمولاً از روشی ساده و مستقیم استفاده می‌کند. برای محاسبه سرمایه در گردش به صورت کلی می‌توانید از روابط زیر استفاده کنید:
سرمایه در گردش = دارایی‌های جاری - بدهی‌های جاری
در این رابطه، دارایی‌های جاری شامل موجودی نقدینگی، مواد اولیه، کالاهای آماده و دریافتنی‌ها می‌شود. بدهی‌های جاری مانند بدهی‌های پرداختنی به تأمین کنندگان و بدهی‌های دیگر نیز در نظر گرفته می‌شوند. اگر میزان دارایی‌های جاری بیشتر از بدهی‌های جاری باشد، یعنی شرکت یا سازمان دارای سرمایه در گردش مثبت است که به معنای توانایی پرداخت مطالبات و نیازهای مالی کوتاه مدت خود است. اگر بدهی‌ها بیشتر از دارایی‌های جاری باشند، سرمایه در گردش منفی خواهد بود که نشان دهنده نقص در تأمین منابع مالی کوتاه مدت است. ضمناً، ممکن است در محاسبه سرمایه در گردش برای پروژه‌ها و صنایع خاص از روش‌های تخصصی‌تر و اصول محاسباتی دیگری استفاده شود. در این صورت، معمولاً متخصصین مالی یا حسابداران مسئول انجام این محاسبات هستند. مراجعه به منابع مالی و حسابداری مرتبط و مشورت با حسابداران و متخصصان مالی نیز می‌تواند به شما در محاسبه دقیق‌تر سرمایه در گردش کمک کند.
سرمایه در گردش خالص اهمیت زیادی در تجزیه و تحلیل مالی دارد. در زیر به برخی از دلایل مهمی که سرمایه در گردش خالص اهمیت دارد، اشاره می‌کنم:
بنابراین، بهبود مدیریت سرمایه در گردش خالص، کشف نقاط قوت و ضعف مالی، پیش بینی نیازهای مالی آینده و کاهش ریسک‌های مالی برای یک شرکت یا سازمان بسیار حائز اهمیت است.
نسبت سرمایه در گردش، نسبتی است که نحوه استفاده از سرمایه در گردش را نشان می‌دهد. این نسبت برای ارزیابی کارایی و کاربرد سرمایه در گردش بکار می‌رود و نسبتی بین دارایی‌های جاری یا سرمایه در گردش و درآمد کل (معمولاً فروش خالص) را نشان می‌دهد.
نسبت سرمایه در گردش می‌تواند به عنوان یک معیار عملکرد مالی مورد استفاده قرار گیرد تا نشان دهد که چقدر یک شرکت از منابع مالی خود برای تأمین نیازهای عملیاتی خود استفاده می‌کند. این نسبت می‌تواند به شرکت یا سازمان کمک کند تا از نحوه مدیریت سرمایه در گردش خود آگاه شود و بهبودهای لازم را اعمال کند.
نسبت سرمایه در گردش به صورت زیر محاسبه می‌شود:
نسبت سرمایه در گردش = سرمایه در گردش / درآمد کل
در این معادله، سرمایه در گردش معمولاً با جمع دارایی‌های جاری (مانند موجودی نقدینگی، مواد اولیه، کالاهای آماده و دریافتنی‌ها) منهای بدهی‌های جاری محاسبه می‌شود. نسبت سرمایه در گردش بالاتر نشان دهنده استفاده کمتر از سرمایه در گردش و بهبود کارایی مالی است. با این حال، بسته به صنعت و شرایط متغیر، معیار مناسبی برای نسبت سرمایه در گردش قابل تعیین است.
